Federację na Rzecz Tożsamości i Aktywności Lokalnej powołały podmioty, których główna działalność – pomoc społeczna, edukacja i wychowanie, wspieranie seniorów, czy grup społecznie wykluczonych jest tu prowadzona już od 2009 r. Jednakże prowadząc te działania, członkowie-założyciele Federacji spotykali się też z innymi problemami wspólnot lokalnych i podejmując swoją aktywność w tych wspólnotach, działali też na polach, które wynikały z potrzeb danych środowisk, a nie były główną osią celów statutowych.
Dlatego w 2018 r. powstał pomysł połączenia sił, dotychczasowych doświadczeń, potencjału organizacyjnego, kontaktów lokalnych w obszarach szeroko pojmowanego społeczeństwa obywatelskiego i stworzenia sieci współpracy, dla której będzie to główna sfera aktywności. Tak powstała Federacja, skupiająca na początku cztery formalnie zarejestrowane organizacje i kilkanaście nieformalnych.
Realizacja celów Federacji skupia się na dwóch głównych osiach działania, których najważniejszymi adresatami są społeczności lokalne. Pierwsza obejmuje aktywizację lokalnych wspólnot, ze szczególnym uwzględnieniem społeczności wsi i małych miast. Służyć ona ma zarówno samodzielnemu decydowaniu i działaniu społeczności lokalnych dla istotnych dla nich spraw, jak i – co nie mniej ważne – skupianiu się, łączeniu i wspólnemu podejmowaniu działań o szerszym zasięgu przez różne wspólnoty, grupy, społeczności. W ramach tej osi podejmujemy zarówno działania edukacyjne w zakresie społeczeństwa obywatelskiego, jak i inicjowanie powstawania, profesjonalizację, szeroko pojmowane doradztwo i wsparcie dla aktywizujących się wspólnot – organizacyjne, prawne, logistyczne, wykorzystując duże doświadczenie założycieli Federacji. Budowana jest również platforma współpracy wielu środowisk, którą stanowi sama Federacja jako związek stowarzyszeń.
Druga oś naszej aktywności ukierunkowana jest na zachowanie, pielęgnowanie i odradzanie się tożsamości lokalnych wspólnot, opartej na tradycji, kulturze, więzach społecznych. Podejmujemy się archiwizowania i ożywiania wszelkich przejawów tradycyjnej społecznej i kulturalnej aktywności lokalnych społeczności: lokalnego języka, obrzędowości, piosenek, kulinariów, architektury, teatru ludowego. Dzieje się to poprzez m.in. wspólne spotkania podmiotów ze społeczności lokalnych, wizyty studyjne, animowanie aktywności (np. teatru ludowego, kół gospodyń wiejskich).
Bank Umiejętności i Czasu to platforma, gdzie można oferować swoje umiejętności i zaangażowanie, czy też po prosu czas i chęć wsparcia swojej wspólnocie, innym osobom, potrzebującym. Jest możliwość poproszenia o wsparcie, czy zgłoszenia inicjatywy, do której potrzebni są wolontariusze.
Federacja realizuje projekt Seniorzy dla wspólnot lokalnych, który otrzymał dofinansowanie ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021 – 2030.
